De discussie over oorlog en vrede in Irak is in het Westen geïdeologiseerd’, zegt zr. Yosé Höhne-Sparborth. In Volzin staat deze maand een interview naar aanleiding van haar verblijf onder dominicanessen in Iraaks Koerdistan. ‘Alles wordt in welles-nietes getrokken.’
Zr. Yosé Höhne-Sparborth, onder meer projectmedewerkster van de beweging Kerk en Vrede, bezocht de dominicanessen en dominicanen in Noord-Irak, die gevlucht zijn uit Mosul en Karakosh. In het interview met Arjan Broers in Volzin beschrijft ze de ontreddering en de moed die ze waarnam.
‘Ik heb er nauwelijks mensen ontmoet met een agressieve ondertoon of een kort lontje. Verreweg de meeste mensen gaan op een vriendelijke manier met elkaar om. Dat is vooral een kwestie van overleven. Als er zoveel geweld om je heen is, moet je ondeelbaar vriendelijk zijn, anders is het leven niet leefbaar.’
‘Ze spreken daar niet over ISIS of “de Islamitische Staat”, maar over Daesh. Ze zien hen als een moordende roversbende die de islam gekaapt heeft. Het is geen staat! Natuurlijk is er wantrouwen en angst, maar niet in algemene zin tussen de bevolkingsgroepen. Ik vond het fascinerend te zien dat ze zo weinig rancuneus waren. Ook na een heftige ruzie zijn ze snel weer in staat om te zeggen: we moeten samen door. Dat is de kracht van het Iraakse volk.’
‘Aartsbisschop Yousif Thomas Mirkis o.p. maakt ruimte voor de emoties van de mensen, maar hij blijft ook plannen maken voor de toekomst van zijn volk. Het is een echte dominicaan: zijn theologie en beleid ontwikkelen zich in de situatie. Mirkis laat zich niet leiden door de emoties, omdat die mensen en gemeenschappen verscheuren. Dat gebeurt volgens hem trouwens vooral in het Westen. Na de aanslag op Charly Hebdo versterkten allerlei media gretig de emoties, zonder analyses te maken en vooruit te kijken.’
Volgens zr. Yosé is er geen sprake van christenvervolging. ‘Dat is een westerse term’, zegt ze. ‘Sommige organisaties halen er geld mee op. Alle Irakezen leven sinds 2003 in een uiterst gevaarlijk land, maar de christenen hebben in het westen meer kans op asiel. In 1990 waren er vier miljoen christenen in Irak, in 2002 nog 1,5 miljoen, nu zijn het er nog 400.000, op een bevolking van 33 miljoen. Overigens vindt de grootste migratie in Irak zelf plaats. In 2003 leefden er drie miljoen mensen in Koerdistan, nu negen. De scherpste tegenstelling is die tussen Koerden en Arabieren, niet tussen moslims en christenen.’
De discussie over Irak is nogal geïdeologiseerd, vindt de vredeswerker. ‘Alles wordt in welles-nietes getrokken, zonder een beeld te hebben van de realiteit waarin de mensen daar proberen te overleven. Over Daesh wordt hier gezegd: natuurlijk moeten we ze bombarderen. Terwijl dat betekent dat er ook onschuldige mensen worden getroffen. En wij zijn niet gemaakt om aan flarden gereten vrienden uit de bomen te plukken. Daar gaan we kapot aan.’
*
Lees het volledige interview in de nieuwe Volzin.
Eerder verscheen op de website van de dominicanen, die ik beheer:
‘Ik ben niet Charlie’ – afscheid van dominicaans Irak
Iraakse bisschop: ‘Ga niet achter de emoties aan’
